De ultieme gids tot kantoorpolitiek; van declaraties tot ellebogen
Daar sta je dan. Een bange, zwetende stagiaire op rechts, de strenge juriste intens tikkend op links en de vluchtroute (a.k.a het damestoilet) recht voor je. In de verte speelt zich een vergadering in stilte voor je af. Achter de grote glazen muren zie je een rood aangelopen hoofd opstaan en met consumptie een punt maken. Een kalme vrouw aan de andere kant van de lange vergadertafel zit ongestoord achterover. Ze lijkt een oase van rust in deze nieuwe wereld vol onverwachte wendingen. “Hoe ga ik dit overleven?”. Je wiegt je tenen in je pumps, voelt de grond deinzen onder je voeten en denkt hardop: “ik weet nog niet hóe, maar ik kan dit.”
Kantoorpolitiek
Je eerste dag in de kantoorjungle. Heb je nèt je diploma signed, sealed and delivered, mag je nu een hele nieuwe wereld toetreden. Wéér opnieuw beginnen. En ik kan je alvast vertellen, ‘je kunt alles worden, als je maar hard genoeg werkt’, gaat niet op in deze nieuwe wereld. Geen zorgen, ik ga je precies vertellen hoe jij wél alles kan worden waar je vroeger van droomde (of nouja, waar je inmiddels van droomt, want prinses worden is alleen voor Megan Markle weggelegd. En dat bleek uiteindelijk helemaal geen leuke droom..).
De eerste stap naar een bomb-ass kantoorleven is het in kunnen schatten van je collega’s. Geen paniek, na dit artikel is dat easy-peasy-lemon-squeezy. Observeer hun gedrag één week lang, en je kunt ze gemakkelijk in een hokje stoppen. En eenmaal in hun hokje, kun jij jouw gedrag naar hen zodanig aanpassen, dat het altijd in jouw voordeel uitspeelt. Ren jezelf echter niet voorbij, want eerst moet je je eigen gedrag herkennen, en jezelf in een hokje stoppen. En ja, dat klinkt niet heel vrijgevochten en maatschappelijk verantwoord. Maar, wil je die carrière nou of niet? Want anderen inschatten begint bij het herkennen van eigen gedrag. En stiekem is dit figuurlijke plaatsen van pionnetjes rondom je eigen type niet alleen slim, maar óók ontzettend leuk…
Als jij je inmiddels – zoals praktisch elke vrouwelijke millenial in de randstad – hebt verdiept in horoscopen of ayurveda, dan weet je dat er vier elementen zijn die gedrag typeren: aarde, vuur, lucht en water. Deze theorie is gek genoeg ook perfect door te vertalen naar de kantoorjungle. Voor onze fun hernoemen we de groepen even naar het volgende.
De ongestoorden
Je kent ze wel, mensen die niet van hun voetstuk te krijgen zijn. Natuurlijk, sommige mensen spelen het, maar die faken. De échte ongestoorden zijn standaard gegrond, blijven altijd rustig en zien overal een oplossing in. Je herkent ze door een kalme, vaak trage en sterke stem. In discussies luisteren ze aandachtig om vervolgens met weinig woorden een raak punt te maken dat iedereen omver blaast. Ze zoeken nooit conflict op als het niet nodig is. Vaak ook niet als het wel nodig is… Het zijn – mits veel ervaring – geboren leiders.
De verhalenvertellers
De verhalenvertellers zijn heel gemakkelijk te herkennen. Het zijn dromers die elke gelegenheid aanpakken om een anecdote toe te dragen. Ze zijn het meest leunend tegen het koffiezetapparaat te vinden, en eindigen elk argument met ‘ja, want ik had laatst…’. Hun creativiteit brengt ze ver, en ze killen vaak in de creatieve industrie. Ze zijn dolverliefd op hun eigen fantasie. En eerlijk gezegd: vaak ook op zichzelf. De verhalenvertellers is de groep met een blakend zelfvertrouwen. Vaak overschatten ze zichzelf, en proberen hun fouten (en feiten) vooral onder het tapijt te schuiven.
De vechters
Vechters blazen hun collega’s omver met hun energie. Wanneer er iets uit de grond gestampt moet worden, is de vechter dé (wo)man-for-the-job. Je herkent een vechter door een luide, snelle stem, en argumenten die vaak gepaard gaan met felle handgebaren. Een vechter zit nooit stil en loopt vaak het risico om op het eerste gezicht bot over te komen. Want als jij op een missie bent, moet alles en iedereen wijken.
De control-freaks
Als er een kantoorbalans bestaat, dan houdt de control-freak de bovenstaande groepen in het gareel. Altijd op de hoogte van de laatste cijfers en regeltjes, dan ben jij de go-to persoon voor status en stabiliteit. Een control-freak is te herkennen aan een serieuze blik, lange e-mails en de zin ‘oké, dus om de actiepunten op te sommen…’. En looking at you control-freak: het aantal mappen in jouw shared-drive overstijgt het aantal decimalen achter de komma van Pi.
Hokjesdenken
Ik durf te wedden dat je bij de bovenstaande groepen gelijk collega’s, klasgenoten of vrienden voor je ziet. We zijn namelijk geprogrammeerd om in hokjes te denken, dat helpt onze hersenen immers om situaties goed in te kunnen schatten, en daarop te acteren. Maar de crux van het in hokjes plaatsen van je collega’s zit hem in hoe de groepen bij elkaar passen, en met elkaar omgaan. De ongestoorden en verhalenvertellers zijn namelijk liefdes-op-het-eerste-gezicht, terwijl de verhalenvertellers en control-freaks elkaar vaak constant op de zenuwen zitten.
Als jij van jezelf doorhebt dat jij een vechter bent, en je manager een ongestoorde, dan heb je best wat communicatieskills aan te leren om jouw manager te overtuigen in zijn taal, want jullie lezen allebei een verschillend woordenboek. Aan de andere kant worden de ongestoorden het minst begrepen door vechters. De vechters snappen niet waarom zij niet op hun tempo meegaan, en de ongestoorden vind de vechters vaak aanstellers. Verhalenvertellers fascineren de ongestoorden vaak, en worden meegenomen in de fantasieën van deze groep, blakend van zelfvertrouwen. De control-freaks zijn vaak de rechterhand van de ongestoorden, hun overzicht en gave om alles uit hun hoofd op te dreunen maakt hen een betrouwbare partner-in-crime.
Start maandag
Ik daag je uit, vanaf maandag: observeer. Gebruik die perfecte opgemaakte ogen waar ze voor gemaakt zijn, spits de triple-pierced oren en maak een paar tripjes extra naar het (digitale) koffiezetapparaat om bovenstaand gedrag te herkennen in je collega’s. Verdeel ze in imaginary hokjes, en je hebt stap één naar het veroveren van de kantoorjungle voltooid.
Next up: kantoorpolitiek voor vechters, kantoorpolitiek voor de ongestoorden, kantoorpolitiek voor control-freaks en kantoorpolitiek voor verhalenvertellers.